Πέμπτη 25 Νοεμβρίου 2010

Μούδιασμα και άλλα συμπτώματα

Πως να αντιμετωπίσει κανείς τον πόνο του ακρωτηριασμού με αναβράζον depon όταν δεν παραδέχεται καν οτι πονά;
Πως να αντιμετωπίσει κανείς το νεοφιλελεύθερο τσουνάμι με τρίωρη στάση εργασίας όταν δεν θέλει να ξεκουνηθεί ούτε καν γι'αυτή;
Τα βίαια μέτρα χρειάζονται βίαιη αντίδραση, βλέπω τους βρετανούς φοιτητές και τους πορτογάλους εργάτες κι αναρωτιέμαι πως και πότε μπορεί κι εμείς να συνέλθουμε απ' το καθολικό μούδιασμα, απ΄τη μαλθακότητα που μας έχει βουλιάξει στη μιζέρια.

Μούδιασμα
Μαλθακότητα
Ευτυχία το μνημόνιο για τον τόπο...

Ποια πήγε κι άπλωσε τα ρούχα στην ταράτσα; Έ; Έ; Έ;

Τρίτη 23 Νοεμβρίου 2010

Δυο ποιητικές προκηρύξεις

Σαν προχθές, στις 21 Νοεμβρίου του 1998 πέθανε ο ποιητής Μιχάλης Κατσαρός (κι εγώ αντί γι'αυτόν ασχολούμουν με τα νεοφιλελεύθερα τσόκια...) Ο λόγος του είναι σήμερα όσο επίκαιρος ήταν την εποχή του, ίσως μάλιστα περισσότερο αφού πληθύνονται οι φιλήσυχοι πολίτες κι οι φύλακες.
Εδώ το αφιερωματικό Μονόγραμμα, απ' το ψηφιακό αρχείο της ΕΡΤ.

Ο Δούλος
Ο Δούλος που δραπέτευσε
έλεγε προσευχές στους φιλήσυχους πολίτες
γονατίζοντας σε λιγδωμένα προσκέφαλα.
Εγώ δεν ήλπιζα πως μπορεί να σωθεί.
Οι χωροφύλακες έχουν γερή όραση -
δε διαλύονται μ' αυταπάτες και ψυχοσάββατα.
Τώρα αυτός που επέμενε να ρωτάει
φαίνεται θά'ταν αποφασισμένος για θάνατο
ή θά'ταν κατάσκοπος που δε φοβάται.
Εγώ πάντως
εξακολουθώ να βλέπω τον επερχόμενο
μεσαίωνα
με φάλαγγες πιστών
με αργυρά δισκοπότηρα αφρίζοντα αίμα
με σημαιοστολισμούς και παρελάσεις
με ραβδούχους καλοθρεμμένους καλόγερους
εικόνες από παλιές εκστρατείες
και τυφεκισμούς
ήρωες με αυστηρά βλέμματα
Αμές δε γ' εσόμεθα
πληρωμένη εκπαίδευση
θεός αγέρας τα στοιχεία της φύσεως
κλειδωμένα στην εποχή σε χάλκινα θησαυροφυλάκια.
Αν άξαφνα σας γεννηθεί το ερώτημα
πως τα κατάφερε αυτός ο θνητός
μέσα σ' αυτό το βαρύγδουπο διαπασών των ύμνων
να δραπετεύσει με αληθινό λαμπερόν ήλιο
με αληθινές εξαρτήσεις του βίου -
αν δε μπορείτε να καταλάβετε
τι τον οδήγησε σ᾿ αυτό το τελευταίο διάβημα
που βρήκε την έξοδο αφού γύρω ήταν μπετόν
αφού γύρω τραγουδούσε η φοιτήτρια
ένα τραγούδι ιστορικό παλιών ηρώων
τότε
δε θά'χετε δει κάτι κρυφές μικρές πόρτες
όμως ολοφάνερες στα μάτια των ειδικών
δεν θά'χετε δει το ραγισμένο τοίχο
όπου βλασταίνουν κάτι φυτά
πάνω σ' ασβέστη κίτρινο απ' την πολυκαιρία.
Το ζήτημα πια έχει τεθεί:
Ή θα εξακολουθούμε να γονατίζουμε
όπως αυτός ο δραπέτης
ή θα σηκώσουμε άλλον πύργο ατίθασο
απέναντί τους.


Θα σας περιμένω
Θα σας περιμένω μέχρι τα φοβερά μεσάνυχτα αδιάφορος-
Δεν έχω πια τι άλλο να πιστοποιήσω.
Οι φύλακες κακεντρεχείς παραμονεύουν το τέλος μου
ανάμεσα σε θρυμματισμένα πουκάμισα και λεγεώνες.
Θα περιμένω τη νύχτα σας αδιάφορος
χαμογελώντας με ψυχρότητα για τις ένδοξες μέρες.

Πίσω από το χάρτινο κήπο σας
πίσω από το χάρτινο πρόσωπό σας
εγώ θα ξαφνιάζω τα πλήθη
ο άνεμος δικός μου
μάταιοι θόρυβοι και τυμπανοκρουσίες επίσημες
μάταιοι λόγοι.

Μην αμελήσετε.
Πάρτε μαζί σας νερό.
Το μέλλον μας θα έχει πολύ ξηρασία.

Δευτέρα 22 Νοεμβρίου 2010

Νεοφιλελεύθερος απόπατος

Περίεργο...
Όταν πεθαίνει κάποιος άνθρωπος της τέχνης ή της πολιτικής, σημαντικός αλλά ξεχασμένος από το ευρύ κοινό βγαίνουν καραβάνια γυμνοσάλιαγκων του lifestyle και της στρογγυλεμένης κουλτούρας και ξεσηκώνουν ένα σύντομο θόρυβο γύρω από το μακαρίτη.
Αυτή η έρμη η δημοκρατία έχει ψοφήσει εδώ και τόσο καιρό, πως κι αρχίσαν τώρα ξαφνικά να ξεπετιώνται τα "δημοκρατικά", αριστερά και εσχάτως συμμαχικά; Άιστε στον αγύριστο σιχαμένοι νεοφιλελεύθεροι που θέτε να αποπατήσετε κάτω απ' την ελιά. Αποπατημένους σας έχει η ιστορία και θα το βρούμε τελικά το ρημάδι το καζανάκι.

Σάββατο 20 Νοεμβρίου 2010

Κρίση επιβίωσης

Η γενιά μου, αυτή του '70 αλλά κι η προηγούμενη γενιά μεγάλωσαν σε συνθήκες ανάπτυξης του καπιταλισμού. Από το τέλος του πολέμου μέχρι και την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης ο ανταγωνισμός του ευρωπαϊκού κυρίως καπιταλισμού με το αντίπαλο δέος, ταυτόχρονα με την ισχυροποίηση των ευρωπαϊκών συνδικαλιστικών κινημάτων δημιούργησε την ανάγκη για ένα υποφερτό κοινωνικό κράτος και για βελτίωση των συνθηκών εργασίας στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Η παράδοση των σοσιαλιστικών χωρών στις καπιταλιστικές ορέξεις έδωσε σε πρώτο επίπεδο μία διέξοδο στην συσσώρευση του κεφαλαίου που ζητά πάντα -αδιαφορώντας για το κόστος- ζωτικό χώρο. Όμως ο καπιταλισμός δεν χορταίνει ποτέ. Εξάλλου έχει γενετικά προβλήματα στο κυκλοφορικό του, χρειάζεται διαρκή κίνηση κι ο ύπνος τον σκοτώνει. Περιοδικά θεραπεύεται με ακρωτηριασμό των μελών του αφού αυτά ξαναφυτρώνουν υγιέστερα. Η σημερινή κρίση πάντως δεν δείχνει να μπορεί να ξεπεραστεί με χειρουργεία στο σώμα του.
Το καπιταλιστικό κέρδος όσο σταθεροποιείται τόσο δημιουργεί τις συνθήκες ασφυξίας του συστήματος. Γι'αυτό ίσως οδηγήθηκε στην χρηματοπιστωτική κρίση, η στασιμότητα στην επέκταση δημιούργησε τη συσσώρευση κι αυτή με τη σειρά της δεν μπόρεσε να αντιμετωπιστεί ούτε με ακρωτηριασμό. Αντίθετα μάλιστα, φάνηκε ότι στο σύγχρονο χρηματοπιστωτικό πλέγμα ένας σοβαρός ακρωτηριασμός μπορεί να δημιουργήσει ακατάσχετη αιμορραγία. Ο καπιταλισμός μεταλλάσεται κι αυτό παραδόξως τον κάνει πιο ανθρώπινο, με την έννοια της θνητότητας βέβαια!
Ποιες λύσεις έχει σήμερα για να επιβιώσει; Καμιά δεν φαίνεται ικανή να αντιμετωπίσει τη συσσώρευση. Γι 'αυτό για την ώρα ο καπιταλισμός στρέφεται στις εφεδρείες του. Η άλωση της ανατολικής ευρώπης έδωσε προσωρινές λύσεις σε επίπεδο επένδυσης του κεφαλαίου και δημιουργίας κέρδους, ταυτόχρονα κατέστησε τον καπιταλισμό παγκόσμιο κυρίαρχο. Το παγκόσμιο συνδικαλιστικό κίνημα δέχτηκε ισχυρό χτύπημα, επομένως δημιουργήθηκαν οι ικανές συνθήκες για να αλωθεί το κοινωνικό κράτος και οι εργατικές κατακτήσεις. Θεωρώ ότι αυτό έγινε ακριβώς λόγω της ανάγκης του καπιταλισμού να αντλήσει τις εφεδρείες του. Η συμπίεση του εργατικού κόστους δίνει τη δυνατότητα αύξησης της κερδοφορίας, είναι το φιλί της ζωής για το σχεδόν παραπαίον καπιταλιστικό σύστημα. Δημιουργεί τις συνθήκες έντασης του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού, η Κίνα και η Ινδία μέχρι σήμερα προσέφεραν το φτηνό εργατικό δυναμικό αλλά αντλούσαν και τη μερίδα του λέοντος του παραγωγικού κεφαλαίου. Η λύση πάντως είναι προσωρινή.
Πίστευα πως οι πόλεμοι που ήταν αναγκαίοι για την εκτόνωση της συσσώρευσης δεν θα γινόταν πια με τα όπλα. Σε κάποιο βαθμό αυτό ισχύει. Οι σημερινοί πόλεμοι γίνονται με τα νομίσματα, αυτοί όμως μοιάζουν με απλές ασπιρίνες μπροστά στο πρόβλημα.
Δεν ξέρω τι θα αντιμετωπίσουμε στο κοντινό μέλλον. Κάποια στιγμή οι εφεδρικές λύσεις θα τελειώσουν και για μας πια η επιβίωση εντός του συστήματος θα είναι πραγματικό ζητούμενο. Τότε θα κληθούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα: ή αυτοί ή εμείς.

Πέμπτη 18 Νοεμβρίου 2010

Βρε μπας κι είμαι απολογητής του Στάλιν;

Παρακολούθησα χτες βράδυ στο ΣΚΑΪ αποσπάσματα του ντοκυμαντέρ Apocalypse που παρουσιάζει σε έξι επεισόδια την εξέλιξη του Β' παγκοσμίου πολέμου. Πρόλαβα λοιπόν να δω ένα κομμάτι της ναυμαχίας του Midway και άλλο ένα για τη μάχη του Στάλινγκραντ. Ομολογώ ότι μέχρι στιγμής μόνο μικρά αποσπάσματα έχω δει από τα επεισόδια, δεν μπορώ να έχω ολοκληρωμένη άποψη για όλο το ντοκυμαντέρ. Στο απόσπασμα λοιπόν για τη μάχη του Στάλινγκραντ το ντοκυμαντέρ ενημερώνει ότι ο πολιτικός επίτροπος Νικήτα Χρουστσώφ εκτέλεσε κατ' εντολή του Στάλιν 15.000 πεζικάριους του Κόκκινου Στρατού ως δειλούς κατά την πορεία της πρώτης γερμανικής επίθεσης προς παραδειγματισμό των υπολοίπων. Δεν θα κάνω το συνήγορο του Στάλιν ή του Χρουστσώφ έχω όμως μια ειλικρινέστατη απορία.
Στο φόρτε του ψυχρού πολέμου, τη δεκαετία του ΄70 παρουσιάστηκε το 20ωρο ντοκυμαντέρ "Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα-Ο άγνωστος πόλεμος" σε συμπαραγωγή της αμερικανικής "Air time international Inc." και σοβιετικών κινηματογραφικών στούντιο που παραχώρησαν και το οπτικοακουστικό υλικό. Την παρουσίαση έκανε ο Μπάρτ Λάνκαστερ. Έτυχε πολύ πρόσφατα να παρακολουθήσω το 6ο (νομίζω) επεισόδιο που ασχολούταν με τη μάχη του Στάλινγκραντ. Τα ίδια ακριβώς πλάνα αλλά επιχρωματισμένα χρησιμοποιεί και το Apocalypse, μόνο που το τελευταίο παρουσιάζει έναν τακτικό στρατό που μάχεται για την κατάληψη μιας πόλης (τίποτα δεν είδα περί θηριωδιών του) και έναν κόκκινο στρατό που σκοτώνει τους ίδιους τους φαντάρους του. Αφιερώνει περισσότερο χρόνο σ'αυτό -το κατ'εμέ χονδροειδέστατο ψέμα- παρά στα ιστορικά στοιχεία της μάχης.
Η απορία μου είναι στο εξής: Γιατί 19 χρόνια μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης η αντισοβιετική φαγούρα φουντώνει αντί να μειώνεται; Γιατί ενώ ανοίξαν τα σοβιετικά αρχεία συνεχίζει να τροφοδοτείται η φιλολογία περί δεκάδων εκατομμυρίων θυμάτων του Στάλιν; Κανείς δεν αμφισβήτησε ποτέ ότι διαπράχθηκαν εγκλήματα, τα στοιχεία υπάρχουν, δημοσιεύτηκαν ήδη μετά το άνοιγμα των σοβιετικών αρχείων, τον 10/1993 στο περιοδικό American Historical Review της American Historical Association:

USSR Custodial Population 1934-1953

Custodial
Population
January 1
Gulag
Working
Camps
Counter-
revolution-
aries
%
counter-
revs.
Died
%
Died
Freed
Escaped
Gulag
Labor
Colonies
Prisons
Total
1934
510,307
135,190
26.5
26,295
5.2
147,272
83,490


510,307
1935
725,438
118,256
16.3
28,328
3.9
211,035
67,493
240,259

965,697
1936
839,406
105,849
12.6
20,595
2.5
369,544
58,313
457,088

1,296,494
1937
820,881
104,826
12.8
25,376
3.1
364,437
58,264
375,488

1,196,369
1938
996,367
185,324
18.6
90,546
9.1
279,966
32,033
885,203

1,881,570
1939
1,317,195
454,432
34.5
50,502
3.8
223,622
12,333
355,243
350,538
2,022,976
1940
1,344,408
444,999
33.1
46,665
3.5
316,825
11,813
315,584
190,266
1,850,258
1941
1,500,524
420,293
28.7
100,997
6.7
624,276
10,592
429,205
487,739
2,417,468
1942
1,415,596
407,988
29.6
248,877
18.0
509,538
11,822
360,447
277,992
2,054,035
1943
983,974
345,397
35.6
166,967
17.0
336,135
6,242
500,208
235,313
1,719,495
1944
663,594
268,861
40.7
60,948
9.2
152,113
3,586
516,225
155,213
1,335,032
1945
715,506
283,351
41.2
43,848
6.1
336,750
2,196
745,171
279,969
1,740,646
1946
600,897
333,833
59.2
18,154
3.0
115,700
2,642
956,224
261,500
1,818,621
1947
808,839
427,653
54.3
35,668
4.4
194,886
3,779
912,794
306,163
2,027,796
1948
1,108,057
416,156
38.0
27,605
2.5
261,148
4,261
1,091,478
275,850
2,475,385
1949
1,216,361
420,696
34.9
15,739
1.3
178,449
2,583
1,140,324

2,356,685
1950
1,416,300
578,912
22.7
14,703
1.0
216,210
2,577
1,145,051

2,561,351
1951
1,533,767
475,976
31.0
15,587
1.0
254,269
2,318
994,379

2,528,146
1952
1,711,202
480,766
28.1
10,604
0.6
329,446
1,253
793,312

2,504,514
1953
1,727,970
465,256
26.9
5,825
0.3
937,352
785
740,554

2,468,524

Σχετική πηγή κι εδώ.

Δεν τολμώ να υποστηρίξω πως επειδή αντί για 20, 30 ή 60 εκατομμύρια(!) τα θύματα του Στάλιν ήταν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες αυτό τον δικαιώνει. Τα θύματα είναι πάντα θύματα. Εξακολουθώ όμως να αναρωτιέμαι. Γιατί φοβούνται ακόμα τη Σοβιετική Ένωση 19 χρόνια μετά;

Update 16:20
Αντιλαμβάνομαι ότι είναι άκομψο να παραθέτει κανείς ένα πίνακα με ανθρώπινα θύματα για να ισχυριστεί ότι δεν είναι τόσα όσα φέρονται ότι είναι. Το γράφω πριν προλάβει κάποιος και -δικαίως- με ψέξει γι'αυτό. Ακόμα κι ένας άνθρωπος που διώχθηκε και πέθανε για πολιτικούς λόγους είναι εξόχως σημαντικός, πόσο μάλλον κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες. Αν έχει μια δικαιολογία η ανάρτησή μου είναι ότι παρατίθεται κόντρα στην συνεχιζόμενη ψυχροπολεμική καπήλευση των θυμάτων μιας δύσκολης περιόδου που άφησε πολλές πληγές στο παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα.

Τετάρτη 17 Νοεμβρίου 2010

Πορεία στο γκρεμό

Η υπερταχεία για τον ευρωπαϊκό παράδεισο που περίμεναν όσοι νανουρίζονταν με καπιταλιστικά παραμύθια τελικά ακινητοποιήθηκε λόγω τεχνικών προβλημάτων. Το ξύπνημα είναι βίαιο, σαν ένα όνειρο που βλέπεις να πετάς αλλά ξυπνάς αλαφιασμένος απ' τις φωνές της μάνας σου "Ξύπνα, άργησες για το σχολείο" κι είσαι κι αδιάβαστος για το διαγώνισμα. Δεν εξαιρώ τον εαυτό μου, λίγο πολύ σχεδόν όλοι βουλιάξαμε γλυκά στην αγκαλιά της κατανάλωσης, είναι η καλύτερη μαστούρα, η κολώνα του καπιταλισμού. Τώρα όμως βλέπουμε ξαφνικά μπροστά μας το ενδεχόμενο να προσπαθούμε για την επιβίωση κι όχι πια για την απόκτηση του τελευταίου μοντέλου touchscreen κινητού.

Πως επιβιώνουν τόσες οικογένειες με εισόδημα 600 και 700 (ή έστω 2Χ700) ευρώ το μήνα; Πως ζουν τόσοι άνεργοι; Πόσοι ζουν σήμερα κάτω από το όριο της φτώχειας και πόσοι θα ζουν σ'ένα-δυο χρόνια όταν πριν απ' το ξέσπασμα της κρίσης οι φτωχοί υπολογίζονταν στο 20% του πληθυσμού;
Τι συνθήκες θα επικρατήσουν στην αγορά εργασίας του ιδιωτικού τομέα αν μαζί με τους καθημερινά πολλαπλασιαζόμενους άνεργους βρεθούν στην αναζήτηση εργασίας και μερικές δεκάδες χιλιάδες απολυμένοι δημόσιοι υπάλληλοι; Σε ποιο σημείο θα κατρακυλήσουν οι μισθοί όταν η προσφορά εργασίας θα είναι πολλαπλάσια, η ζήτηση διαρκώς μειούμενη και οι ΣΣΕ καταργημένες; Πόσο καννίβαλοι είστε πια στο συνάφι σου ρε Δασκαλόπουλε;
Σε ποιο σημείο εξαθλίωσης θα φτάσει η δημόσια υγεία όταν το ήδη καταρρακωμένο, υποστελεχωμένο και υποχρηματοδοτούμενο ΕΣΥ θα έχει να αντιμετωπίσει επιπλέον μειώσεις της κρατικής χρηματοδότησης; Ποιοι θα επανδρώνουν την Υγεία και την Παιδεία όταν οι συμβασιούχοι που σηκώνουν μεγάλο μέρος του φορτίου προορίζονται για ξεπάστρεμα;
Τι θα γίνουν οι εκατοντάδες χιλιάδες μεταναστών που ήδη εργάζονται για φραγκοδίφραγκα; Τι θα τρώνε; Πως θα συγκρατηθεί το κύμα ρατσιστικού μένους εις βάρος τους όταν ο λαος, αμόρφωτος και ανώριμος, θα ξεσπάσει πάνω σ΄οποιονδήποτε δεν θα μπορεί να αντιδράσει; Και τι θα γίνει όταν ο εξευτελισμένος μετανάστης ανταποδώσει τις προσβολές στα ίσα;
Κι όταν οι προσβολές των ευρωπαίων συμμάχων του "μονοδρόμου" πέφτουν η μια μετά την άλλη ποιος θα υπερασπιστεί την αξιοπρέπεια μιας χώρας η οποία συνελήφθη ως απατεώνας με πλαστό βιογραφικό όταν τα κούφια προσόντα του τα συνέταξαν οι ίδιοι οι σύμμαχοί της;

Η ζημιά του μεταπολιτευτικού εκμαυλισμού της νοοτροπίας του λαού σύντομα θα μπορεί να αποτιμηθεί σε επίπεδα πέρα από αυτό της αισθητικής ευτέλειας. Πίστευα ότι ο ευτελισμός του αισθητικού κριτηρίου θα ήταν ότι χειρότερο κληροδότησε η χοντροκομμένη προμεταπολιτευτική δεξιά στον πασοκικό λαϊκισμό ο οποίος με τη σειρά του όχι μόνο συνέχισε σ' αυτή τη ρότα αλλά, ακόμα χειρότερα, στοιχειοθέτησε το δικαίωμα στην ευτέλεια. Σήμερα πια πιστεύω ότι ο ηθικά ρημαγμένος λαός είναι έτοιμος να βγει στους δρόμους όχι για να παλέψει για την αξιοπρέπειά του αλλά για να αλληλοφαγωθεί στο όνομα ενός ξεφουσκωμένου εγώ.
Ποιος μπορεί να ανακόψει μια τέτοια πορεία στο γκρεμό όταν και τα κόμματα της αριστεράς στερούν μέρος της δράσης τους από την κοινωνία υπέρ δογματικών αστερίσκων;