Γιατί παραστράτησε το ΠΑΣΟΚ;

Εδώ και πολλά χρόνια είναι κάτι που με τρώει. Γιατί το ΠΑΣΟΚ ενώ ξεκίνησε τόσο δυναμικά και ...σοσιαλιστικά στην πορεία μεταλλάχθηκε σε κόμμα δεξιότερο της δεξιάς; Δεν είναι κάτι ν'απορεί κανείς; (Παρακαλώ να λείπουν τα πικρόχολα σχόλια, η ερώτηση είναι καθαρά ρητορική και προβοκατόρικη). Την απάντηση τελικά τη βρήκα από κει που δεν το περίμενα.
Ας το πιάσω απ'την αρχή.

Ο Αβραάμ Μπεναρόγια ήταν ένας από τους ιδρυτές της Σοσιαλιστικής Εργατικής Ομοσπονδίας (Φεντερασιόν) στη Θεσσαλονίκη το 1909. Ήταν επικεφαλής της μετριοπαθούς εβραϊκής πτέρυγας. Με την παράδοση της Θεσσαλονίκης στην ελληνική διοίκηση ο Μπεναρόγια συντάχθηκε υπέρ της ένωσης σε αντίθεση με μεγάλο τμήμα της ηγεσίας της Φεντερασιόν. Κατά τα έτη 1915-1918 εργάστηκε για την ενότητα των σοσιαλιστικών ρευμάτων που είχαν σαν αποτέλεσμα την ίδρυση του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδας (ΣΕΚΕ) το 1918. Ο Μπεναρόγια αρθρογράφησε στο Ριζοσπάστη και την Κομμουνιστική Επιθεώρηση, μέσα από την αρθρογραφία του τάχθηκε υπέρ της προσχώρησης του ΣΕΚΕ στην Κομμουνιστική Διεθνή αντί της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Παρά τη στάση του αυτή, τόσο ο ίδιος όσο και άλλα ηγετικά στελέχη του ΣΕΚΕ στράφηκαν στην λογική της μακροχρόνιας νόμιμης δράσης προς αποφυγή των συνεπειών της κρατικής καταστολής. Η στάση αυτή αντέκρουε κάποιους από τους όρους υπαγωγής στην Κ.Δ. και πυροδότησε εσωτερική πάλη στο ΣΕΚΕ, πράγμα που τελικά οδήγησε στη διαγραφή του Μπεναρόγια τον Ιανουάριο του 1924. Το Νοέμβρη του ίδιου έτους το ΣΕΚΕ μέσα από το 3ο Συνέδριο μετασχηματίστηκε στο ΚΚΕ (Ελληνικό Τμήμα Κομμουνιστικής Διεθνούς). Βρέθηκε λίγο αργότερα στην Εργατική Σοσιαλιστική Ένωση (ΕΣΕ), σχηματισμό που στέγασε πολλούς από τους διαγραφέντες και αποχωρήσαντες από το ΣΕΚΕ. Ο Μπεναρόγια επέζησε από τα γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και με την επάνοδό του στην Ελλάδα ενεπλάκη σε σοσιαλδημοκρατικούς πολιτικούς σχηματισμούς (ΣΕΕ, ΣΚ-ΕΛΔ) μέχρι και το 1953 που εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Ισραήλ. Υπήρξε πολυγλωσσομαθής και πολυταξιδεμένος. Η μητρική του γλώσσα ήταν η ισπανοεβραϊκή (ήταν απόγονος εβραίων σεφαρδιτών) αλλά μιλούσε και έγραφε σε πάνω από 10 γλώσσες. Πέθανε το 1979.

Ο Αβραάμ Μπεναρόγια

Εργατική διαδήλωση του 1910 στη Θεσσαλονίκη.

Διακρίνεται καθαρά το δίγλωσσο πανώ, σε γαλλικά και εβραϊκά

Ο Μανώλης Κόρακας εντάχθηκε το 1919 στη Σοσιαλιστική Νεολαία Ελλάδος, οργάνωση προσκείμενη στο σοσιαλιστικό Κόμμα του Ν.Γιαννιού. Το 1921 προσχώρησε στην Ανεξάρτητη Κομμουνιστική Νεολαία Αθήνας και διαμέσω αυτής στο ΣΕΚΕ. Συντάχθηκε με τους θιασώτες της "μακράς νομίμου υπάρξεως" (καθώς ο Μπεναρόγια) και το 1923 αποχώρησε από το ΣΕΚΕ μαζί με το μεγαλύτερο μέρος της "δημοκρατικής σοσιαλιστικής" πτέρυγας και συμμετείχε κι αυτός στην ίδρυση της ΕΣΕ. Στη συνέχεια της πολιτικής του σταδιοδρομίας πέρασε μέσα από πολλούς σχηματισμούς, διετέλεσε μεταξύ άλλων σύμβουλος του Γεωργίου Παπανδρέου (του Α' έτσι; όχι του Γ'). Με τον Α.Μπεναρόγια συνδέθηκε επί μακρόν με στενή φιλική σχέση. Πέθανε το 1985.

Λοιπόν, το σημείωμα αυτό κλείνει με την παράθεση τμήματος επιστολής του Α.Μπεναρόγια προς τον Μ.Κόρακα:

"Χολόν 5/1/1978
Αγαπητέ μου Μανώλη
Δεν σε απήντησα ακόμα στην ανταπόκρισή σου στην Arbeiter Zeitung για τις εκλογές. Σ'ευχαριστώ πολύ για αυτό. Κατάλαβα ότι ο αρχηγός του σοσιαλιστικού κόμματος κ.Παπανδρέου* έκανε μια στρατηγική να υπογραμμίση την πολιτική του αρκετά αντιαμερικανική και αντιευρωπαϊκή (που είναι και αρκετά αντισοσιαλιστική). Σ'αυτή τη στρατηγική οφείλεται η επιτυχία του και σήμερα είναι η κύρια αντιπολίτευση στην Ελληνική Βουλή**. Αλλά νομίζω ότι οι 50 τουλάχιστον εκ των 92 βουλευτών είνε... κουμμουνίζοντες και αυτό θα είναι ένα μεγάλο εμπόδιο στη σοσιαλιστική του κατεύθυνση."

(το μπολντάρισμα δικό μου)
*   Μιλά βέβαια για τον Ανδρέα Παπανδρέου.
** Τα αποτελέσματα των εκλογών της 20/11/1977 εδώ.
Αν έχει κανείς όρεξη να εντοπίσει τους "κουμμουνίζοντες" βουλευτές του ΠΑΣΟΚ που όπως φαίνεται εμπόδισαν τελικά τη σοσιαλιστική ολοκλήρωση μπορεί να τους βρει εδώ.