Κρίση επιβίωσης

Η γενιά μου, αυτή του '70 αλλά κι η προηγούμενη γενιά μεγάλωσαν σε συνθήκες ανάπτυξης του καπιταλισμού. Από το τέλος του πολέμου μέχρι και την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης ο ανταγωνισμός του ευρωπαϊκού κυρίως καπιταλισμού με το αντίπαλο δέος, ταυτόχρονα με την ισχυροποίηση των ευρωπαϊκών συνδικαλιστικών κινημάτων δημιούργησε την ανάγκη για ένα υποφερτό κοινωνικό κράτος και για βελτίωση των συνθηκών εργασίας στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Η παράδοση των σοσιαλιστικών χωρών στις καπιταλιστικές ορέξεις έδωσε σε πρώτο επίπεδο μία διέξοδο στην συσσώρευση του κεφαλαίου που ζητά πάντα -αδιαφορώντας για το κόστος- ζωτικό χώρο. Όμως ο καπιταλισμός δεν χορταίνει ποτέ. Εξάλλου έχει γενετικά προβλήματα στο κυκλοφορικό του, χρειάζεται διαρκή κίνηση κι ο ύπνος τον σκοτώνει. Περιοδικά θεραπεύεται με ακρωτηριασμό των μελών του αφού αυτά ξαναφυτρώνουν υγιέστερα. Η σημερινή κρίση πάντως δεν δείχνει να μπορεί να ξεπεραστεί με χειρουργεία στο σώμα του.
Το καπιταλιστικό κέρδος όσο σταθεροποιείται τόσο δημιουργεί τις συνθήκες ασφυξίας του συστήματος. Γι'αυτό ίσως οδηγήθηκε στην χρηματοπιστωτική κρίση, η στασιμότητα στην επέκταση δημιούργησε τη συσσώρευση κι αυτή με τη σειρά της δεν μπόρεσε να αντιμετωπιστεί ούτε με ακρωτηριασμό. Αντίθετα μάλιστα, φάνηκε ότι στο σύγχρονο χρηματοπιστωτικό πλέγμα ένας σοβαρός ακρωτηριασμός μπορεί να δημιουργήσει ακατάσχετη αιμορραγία. Ο καπιταλισμός μεταλλάσεται κι αυτό παραδόξως τον κάνει πιο ανθρώπινο, με την έννοια της θνητότητας βέβαια!
Ποιες λύσεις έχει σήμερα για να επιβιώσει; Καμιά δεν φαίνεται ικανή να αντιμετωπίσει τη συσσώρευση. Γι 'αυτό για την ώρα ο καπιταλισμός στρέφεται στις εφεδρείες του. Η άλωση της ανατολικής ευρώπης έδωσε προσωρινές λύσεις σε επίπεδο επένδυσης του κεφαλαίου και δημιουργίας κέρδους, ταυτόχρονα κατέστησε τον καπιταλισμό παγκόσμιο κυρίαρχο. Το παγκόσμιο συνδικαλιστικό κίνημα δέχτηκε ισχυρό χτύπημα, επομένως δημιουργήθηκαν οι ικανές συνθήκες για να αλωθεί το κοινωνικό κράτος και οι εργατικές κατακτήσεις. Θεωρώ ότι αυτό έγινε ακριβώς λόγω της ανάγκης του καπιταλισμού να αντλήσει τις εφεδρείες του. Η συμπίεση του εργατικού κόστους δίνει τη δυνατότητα αύξησης της κερδοφορίας, είναι το φιλί της ζωής για το σχεδόν παραπαίον καπιταλιστικό σύστημα. Δημιουργεί τις συνθήκες έντασης του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού, η Κίνα και η Ινδία μέχρι σήμερα προσέφεραν το φτηνό εργατικό δυναμικό αλλά αντλούσαν και τη μερίδα του λέοντος του παραγωγικού κεφαλαίου. Η λύση πάντως είναι προσωρινή.
Πίστευα πως οι πόλεμοι που ήταν αναγκαίοι για την εκτόνωση της συσσώρευσης δεν θα γινόταν πια με τα όπλα. Σε κάποιο βαθμό αυτό ισχύει. Οι σημερινοί πόλεμοι γίνονται με τα νομίσματα, αυτοί όμως μοιάζουν με απλές ασπιρίνες μπροστά στο πρόβλημα.
Δεν ξέρω τι θα αντιμετωπίσουμε στο κοντινό μέλλον. Κάποια στιγμή οι εφεδρικές λύσεις θα τελειώσουν και για μας πια η επιβίωση εντός του συστήματος θα είναι πραγματικό ζητούμενο. Τότε θα κληθούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα: ή αυτοί ή εμείς.