Συζήτηση περί κοινής δράσης

Οι εκλογές ολοκληρώθηκαν αφού οι γαλαζοπράσινες μονομαχίες του δεύτερου γύρου αφορούν τους εμπλεκόμενους σ' αυτές και το σμάρι των πικετοφόρων τους. Παρά τα όποια θετικά αποτελέσματα σημασία έχει η επόμενη μέρα που προμηνύει νέα αιματηρά μέτρα κι ας καμωνόμαστε για την ώρα τους ανήξερους. Όλα αυτά είναι μάλλον γνωστά και αναμενόμενα, αυτό που είναι επισφαλές είναι η άνοδος της θερμοκρασίας στην άσφαλτο. Την άλλη Δευτέρα θα γίνει στο Σύνταγμα συλλαλητήριο του ΚΚΕ το οποίο δεδομένης της εκλογικής ικανοποίησης από τη μια και της βεβαιότητας για τα ακόμα χειρότερα μέτρα που έρχονται από την άλλη, αναμένεται να είναι πολυάνθρωπο. Αναπόφευκτη η καταμέτρηση δυνάμεων, χρήσιμη κι αυτή για το ηθικό και την αποφασιστικότητα, ευπρόσδεκτη η ηθική ικανοποίηση για την ενισχυμένη συμμετοχή. Αρκεί να μην είναι αυτοσκοπός η μαζικότητα της συγκέντρωσης και αντί για διαδήλωση "υποδοχής" της τρόικας κάνουμε πάρτυ πριβέ. Τα κόμματα της αριστεράς, ιδίως το ΚΚΕ, οφείλουν από τη μια να διαφυλάξουν το χαρακτήρα τους, να λειτουργήσουν ως οργανώσεις με καταστατικό και ιδεολογικό προσανατολισμό, οφείλουν όμως να αφουγκράζονται τον παλμό και τους προβληματισμούς όσων είναι φιλικά προσκείμενοι σε αυτά, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να κάνουν παραχωρήσεις ιδεολογικού χαρακτήρα. Είναι δεδομένο ότι η άνοδος της εκλογικής επιρροής του ΚΚΕ γεννά προσδοκίες ανάληψης περισσότερων πρωτοβουλιών από μέρους του για διεύρυνση του μετώπου αντίστασης στην αντεργατική λαίλαπα. Ο παλμός ωστόσο, όπως τον ζω τουλάχιστον στις συναναστροφές και τα μπλογκς, χτυπά ακανόνιστα. Το ευρύτερο κίνημα έχει αρρυθμίες, πολλοί, πάμπολλοι είναι που οραματίζονται την συνεύρεση των κομμάτων της αριστεράς στους αγώνες, πολλοί την ίδια στιγμή μοιάζουν ανέτοιμοι να ξεπεράσουν προσωπικές πικρίες, στεγανά και στερεότυπα για το ένα ή το άλλο κόμμα. Και είναι αλήθεια ότι τα πρόσφατα γεγονότα στον ΣΥΡΙΖΑ δείχνουν ότι συχνά οι ηγεσίες -από ανθρώπους στελεχώνονται δα- είναι κατώτερες των περιστάσεων, όπως και ότι υπάρχουν βαθύτατες διαφορές που δεν γεφυρώνονται έτσι απλά. Υπάρχει στο κάτω κάτω και η τραυματική εμπειρία του ενιαίου Συνασπισμού που άφησε τα σημάδια της.
Σήμερα όμως είναι η μεγάλη ευκαιρία του ΚΚΕ να κάνει το άλμα για την διεύρυνση της επιρροής του στην κοινωνία. Με κεκτημένη ταχύτητα από τις εκλογές, ενισχυμένο το προφίλ του και αδιαπραγμάτευτη την ηγεμονική του θέση στην αριστερά αυτό που πιστεύω ότι αρκεί να κάνει είναι να επικεντρωθεί στην αντιμνημονιακή μάχη κι όχι σ'αυτή τη φάση σ'ένα νέο κύκλο επιθέσεων "κατά του οπορτουνισμού". Το 11% δεν προήλθε μόνο από ατσαλωμένους κομμουνιστές αλλά σε πολύ μεγάλο βαθμό από αυτούς στους οποίους αποτεινόταν η Αλέκα Παπαρήγα λέγοντας "Ο ψηφοφόρος μπορεί να μας ψηφίσει ακόμη και εάν δεν συμφωνεί σε όλα μαζί μας. Θα μας ψηφίσει γιατί είχαμε προβλέψει πρώτοι απ' όλους τι θα συμβεί". Όλοι αυτοί που εισάκουσαν το μήνυμα πολύ λίγο ενδιαφέρονται για τις διαφορές μεταξύ στρουκτουραλισμού και μαρξιστικού ουμανισμού ή για το αν ήταν οπορτουνιστικότερο το 27ο ή το 28ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ. Αυτά ασφαλώς απασχολούν την ιδεολογική επιτροπή της ΚΕ, οι περισσότεροι όμως ψηφοφόροι και φίλοι του κόμματος ενδιαφέρονται πρωτίστως για τη συνέπεια και τη στήριξη των λαϊκών αγώνων και δευτερευόντως για την δογματική ακρίβεια. Είναι επίσης διαπιστωμένο ότι πολλοί αριστεροί ψηφοφόροι προβληματίζονται από την όξυνση της αντιοπορτουνιστικής ρητορικής διακρίνοντας σε αυτή μια υπεροπτική προδιάθεση και μια πρόθεση επικυριαρχίας, πόσο μάλλον που η ερμηνεία αυτή αναπαράγεται και υπερτονίζεται σε κάθε ευκαιρία από τα ΜΜΕ. Οι εκλογές άνοιξαν το δρόμο για την ανατροπή του κλίματος αυτού. Αν της εκλογικής ενίσχυσης του ΚΚΕ έπεται μια -προσεκτική- διεύρυνση του μετώπου συμμαχιών, έστω και σε επίπεδο κινημάτων, τα κέρδη θα είναι πολλαπλά. Υπάρχει η ευκαιρία να ανατραπεί η εικόνα του περιχαρακωμένου, φοβικού και υπεροπτικού κόμματος που καλλιεργείται εκ του πονηρού αλλά ίσως έχει και μια δόση αλήθειας. Μερικές φορές αρκούν μερικά απλά βήματα. Η οργάνωση μιας κοινής πορείας, μιας διαμαρτυρίας. Το να προσελκυθούν οι πάμπολλοι ανένταχτοι αριστεροί ίσως τελικά να είναι όσο απλό όσο το να δείξει το ΚΚΕ μια διάθεση διεύρυνσης των συνεργασιών, όχι απαραίτητα σε επίπεδο προγραμματικών συμφωνιών ή εκλογικών συμπορεύσεων. Η δική μου αίσθηση είναι ότι τόσο με το ΣΥΡΙΖΑ μετά την έξοδο των "ανανεωτικών" -με τους οποίους προφανώς δεν θα μπορούσε να υπάρξει κοινός τόπος- όσο και με άλλα σχήματα όπως η ΑΝΤΑΡΣΥΑ μπορούν να υπάρξουν απόπειρες διαλόγου, κοινές συγκεντρώσεις έστω, ακόμα κι αν ο χαρακτήρας τους είναι στην αρχή αμιγώς επικοινωνιακός. Νομίζω ότι τα οφέλη θα είναι πολλαπλά, κυρίως για το ΚΚΕ αλλά και για όλη την αριστερά, πόσο μάλλον που στους αγώνες που έρχονται δεν χωρούν απουσίες.
Σε πρόσφατα άρθρα του Ριζοσπάστη περί οπορτουνισμού και αντιμετώπισής του υπήρχε η εξής φράση: "Να υπερασπίζεται το κόμμα την αυτοτέλειά του σε περίπτωση συμμαχιών, να συνειδητοποιείται ότι η πάλη διεξάγεται και στο πλαίσιο της συμμαχίας". Ας υπερασπίσει μεν αλλά και ας συνειδητοποιήσει.