Μιχαήλ Φεντόροβιτς Λαριόνοφ

Ο Μιχαήλ Φεντόροβιτς Λαριόνοφ γεννήθηκε στο Τιράλσπολ της Οδησσού το 1881.
Σπούδασε στη Σχολή Ζωγραφικής, Γλυπτικής και Αρχιτεκτονικής της Μόσχας.
Το 1900 γνώρισε τη Ναταλία Γκοντσάρεβα με την οποία συνδέθηκε στη ζωή και στους καλλιτεχνικούς προσανατολισμούς.
Το ύφος της πρωτόλειας περιόδου του ακολουθούσε τις ιμπρεσιονιστικές τάσεις της εποχής. Το 1906 πρωτοεμφανίστηκε στη διεθνή παρισινή "Φθινοπωρινή Έκθεση" (Salon d'Automne) μετά από πρόσκληση του αναγνωρισμένου ρώσου τεχνοκριτικού Σεργκέϊ Ντιαγκίλεφ. Εμφανίζεται επίσης σε εκθέσεις του καλλιτεχνικού κινήματος της "Ένωσης Ρώσων Καλλιτεχνών". Από το 1907 η τεχνοτροπία του μεταβαίνει στο νεοπριμιτιβισμό, ένα κίνημα συγχώνευσης της μοντέρνας κυβο- φουτουριστικής τάσης με τη ρωσική λαϊκή καλλιτεχνική παράδοση, στο οποίο πάντως αξιοποιείται έντονα η φωβική κληρονομιά της ιμπρεσιονιστικής περιόδου. Η καλλιτεχνική του ανησυχία αντιπαλεύει διαρκώς τα εικαστικά θέσφατα. Μέσα από το νεοπριμιτιβισμό κυρήττει την αντι-προοπτική, την άρνηση των αναλογιών. Οργανώνει την έκθεση "Stephanos" στη Μόσχα και συμμετέχει στις εκθέσεις "Χρυσό Δέρας" της Μόσχας και "Σύνδεσμος" του Κιέβου. Βαφτίζει ευφάνταστα και συμμετέχει στις καλλιτεχνικές ομάδες "Βαλές Καρώ" (1910) και "Ουρά του Γαϊδάρου" (1912) με άλλα μεγάλα ονόματα της ρωσικής πρωτοπορίας. Εκθέτει τα έργα του σε κοινές εκθέσεις των ομάδων αυτών. Το 1910 ο Βασίλι Καντίνσκι χαρακτηρίζει τον Λαριόνοφ ως τον σημαντικότερο ρώσο ζωγράφο.
Τον Ιούνιο του 1912, μαζί με τη σύντροφό του Γκοντσάρεβα διατυπώνει τις αρχές του ραγιονισμού. Το μανιφέστο του ραγιονισμού δημοσιεύεται το 1913. Έχει εισάγει την αφαίρεση, την αντικατάσταση των εικόνων από μη παραστατικές δομές, τη δυναμική αλληλεπίδραση χρώματος και χώρου. Στο μανιφέστο είναι πάντως ευδιάκριτη μια μάλλον υπεροπτική θεώρηση των μοντέρνων ρευμάτων με την απόρριψη της "δυτικής τέχνης" όπως και η ύπαρξη ανοιχτών καλλιτεχνικών μετώπων με παλαιότερους συνοδοιπόρους, σαν αυτούς του "Βαλέ Καρώ". Το ραγιονιστικό στίγμα του Λαριόνοφ δίνεται στις εκθέσεις "Στόχος" (1913) και "Έκθεση Νο 4" (1914).
Το 1915 τραυματίστηκε σοβαρά στο μέτωπο των Καρπαθίων (Α' Π.Π., μάχες μεταξύ ρωσικών και αυστρογερμανικών στρατευμάτων) και επιστρέφει στη Ρωσία όπου συνειδητοποιεί πως ο ραγιονισμός στο σύντομο αλλά δυναμικό πέρασμά του από τα καλλιτεχνικά χρονικά έχει δώσει τη σκυτάλη της πρωτοπορίας στον κονστρουκτιβισμό. Ο Λαριόνοφ καλείται πάλι από τον Ντιαγκίλεφ στη Γαλλία και εγκαταλείπει τη Ρωσία -αυτή τη φορά οριστικά- εγκαθιστάμενος μόνιμα στο Παρίσι.

"Μικρομάγαζο εβραίου"

Ιμπρεσσιονιστική σύνθεση του 1900

"Χειμώνας" από τη σειρά "Εποχές"

Νεοπριμιτιβιστική σύνθεση του 1912

"Σύνθεση Νο 9"

Ραγιονιστική σύνθεση του 1913

Πηγές:
http://www.russianavantgard.com/
http://www.andrei-nakov.org/en/larionov.html
http://www.rayonism.com/