Οι μισθοί και το σκιάχτρο της δημοκρατίας

Ωραία, κοντεύουν να με πείσουν οι θεωρητικοί της ανταγωνιστικότητας πως ο μόνος τρόπος για να εξέλθει η χώρα από το αδιέξοδο είναι το ξεπάτωμα των εργασιακών σχέσεων. Η ελαστικοποίηση των συμβάσεων και των ωραρίων, η μετατροπή των αποζημιώσεων απόλυσης σε πουρμπουάρ για τον καφέ της παρηγοριάς και η μείωση μισθών. Το πενθήμερο για την ώρα τους ξέφυγε αλλά μέχρι το 2015 θα υπάρχει χρόνος και ευκαιρίες να τεθεί προς "διαβούλευση" και η αργία της Κυριακής. Στον ευρύτερο δημόσιο τομέα οι μειώσεις μισθών μετά και την επί της ουσίας κατάργηση των επιδομάτων εορτών και αδείας έχουν αγγίξει μέχρι και το 30%. Στο στενό δημόσιο κι αν δεν τό'χουν αγγίξει θα το πιάσουν με το ενιαίο μισθολόγιο. Υπάρχουν μάλιστα συζητήσεις για νέες οριζόντιες μειώσεις μισθών, το 30% είναι φαίνεται λίγο. Κάπου γράφουμε τα ίδια και τα ίδια, σήμερα όμως ο προβληματισμός μου πάει τρεις πόντους παραπέρα.

Στον ιδιωτικό τομέα μπορεί οι μισθοί να μην έχουν υποστεί ακραίες θεσμικές μειώσεις, η κατάσταση όμως είναι ουσιαστικά πολύ χειρότερη αφού κυριαρχεί ο νόμος της ζούγκλας, κάτι που πλέον μας έχουν κάνει να το θεωρούμε πράγμα φυσικό. Να νιώθει ο εργαζόμενος ευγνωμοσύνη που οι εργοδοσίες καταδέχονται να πληρώνουν (όταν και αν) για τις αμοιβές του. Με την ανεργία να καλπάζει και τις επιχειρήσεις να κλείνουν η προσφορά εργασίας αυξάνει με ρυθμό αντιστρόφως ανάλογο της ζήτησης. Μοιραία δημιουργείται πίεση των προσφερόμενων μισθών προς τα κάτω η οποία θα μπορούσε να συγκρατηθεί μόνο με τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, γι'αυτό εξάλλου η προαιώνια σπουδή για την απαξίωσή τους. Η κυβέρνηση και οι θιασώτες του νεοφιλελευθερισμού επικαλούνται την ύπαρξη σημείων ισορροπίας στα πλαίσια ενός περιούσιου ελεύθερου ανταγωνισμού, προσδοκούν μυστηριώδεις αναστάσεις της επιχειρηματικότητας και στοιχηματίζουν στην θεόσταλτη συνδρομή ενός αποπληθωρισμού που θα επιτρέψει τα παραπάνω αλλά και την επιβίωση των πετσοκομμένων. Σ'αυτά τα πλαίσια οι παραινέσεις της τρόικας για μειώσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα μέχρι και 30% γίνονται δεκτές ως απολύτως φυσιολογικές, ή μάλλον σαν τη διατύπωση της "σκληρής πραγματικότητας".

Οι θεωρητικοί της δουλείας -γιατί περί αυτού πρόκειται και πάντα επρόκειτο, απλώς τώρα είναι πιο διάφανο- καταγγέλουν ως αντιδημοκρατική την οργή του σκλάβου, διακυρήσσουν ότι η δουλεία είναι ελέω θεού άρα τα όποια δικαιώματα του δούλου επαφίονται στην μεγαλοψυχία του αφέντη του. Το δικαίωμα των φερεφώνων των δουλοκτητών να εκφράζουν τους θεόπνευστους χρησμούς τους είναι κατοχυρωμένο μέσα στις σχηματικές δημοκρατίες του καπιταλισμού. Η όποια αντίθετη άποψη επιτρέπεται, αρκεί να διατυπώνεται με τη χρήση εγκεκριμένου από τας Γραφάς λεξιλογίου. Η δημοκρατία τους σερβίρεται ως η ύψιστη αρετή της ανθρωπότητας, τελικά όμως δεν είναι παρά ένα λεπτό λείο τσόφλι που σκοπό έχει να σκεπάσει τη θέα των λεπίδων του καπιταλισμού. Ποια είναι ακριβώς η υπόσταση αυτής της δημοκρατίας όταν μεγάλα τμήματα του πληθυσμού κολυμπούν στην απελπισία; Όταν το κράτος καταργεί σταδιακά τις όποιες δομές προστασίας των ανέργων; Όταν υπάρχουν οικογένειες χωρίς την παραμικρή προοπτική επιβίωσης πέρα από τη φιλανθρωπία; Όταν σε τελική ανάλυση τα βασικά κατοχυρωμένα ανθρώπινα δικαιώματα των συνταγμάτων τους έχουν καταλυθεί; Τις σάρκες της δημοκρατίας τις έχει κατασπαράξει το αδηφάγο καπιταλιστικό σύστημα, έχει αφήσει το σκελετό κουκουλωμένο με μια εμπριμέ ρόμπα, σκιάχτρο ταυτόχρονα και βωμό. Δημοκρατία είναι νά'χεις ένα πιάτο φαί που να μην το ανταλλάσεις με χοντρές φέτες αξιοπρέπειας. Είναι κι άλλα πολλά, είναι και να μπορείς να χρησιμοποιήσεις το λεξιλόγιο που σου αρέσει κι αυτό ακόμα το μπορούμε, νά'μαστε δίκαιοι, έστω κι αν σκεπάζεται από ντεσιμπέλ εγκεκριμένων τροπαρίων. Δεν ξέρω όμως για πόσο.

Όταν αύριο θα βγάλουν για να λιτανεύσουν το σκιάχτρο της δημοκρατίας τους απέναντι στους πεινασμένους ας έχουμε στο νου μας πως στα ιερά τους υπάρχει ευρύτατη ποικιλία σκιάχτρων/τοτέμ/ξοάνων, κατάλληλων για κάθε περίσταση. Ίσως το πρώτο βήμα για την αποτίναξη της σκλαβιάς είναι η αποτίναξη των ελπίδων σε κουκουλωμένα ξόανα.