Τετάρτη 12 Μαΐου 2010

Ιβάν Βασίλιεβιτς Κλιουν


 Αυτοπροσωπογραφία 1909-1910

Ο Ιβάν Βασίλιεβιτς Κλιουν (ή Κλιούνκοφ) γεννήθηκε στο Μπόλσιγιε Γκόρκι (πόλη κοντά στο Νόβογκραντ της Ρωσίας), το 1873. Οι γονείς του ήταν αγρότες. Εργάστηκε από μικρό παιδί ως βιβλιοθηκάριος και ταυτόχρονα σπούδαζε ζωγραφική. Κατά τη διετία 1889-1890 βρέθηκε στην Βαρσοβία, στη σχολή ενθάρρυνσης των Καλών Τεχνών. Από το 1900 ως το 1905 παρακολούθησε μαθήματα δίπλα στους Φ.Ι.Ρέρμπεργκ, Ι.Μασκόφ και Β.Φίσερ στη Μόσχα, όπου γνωρίστηκε με τον Κ.Σ.Μαλέβιτς. Η επιρροή του Καζιμίρ Σεβερίνοβιτς Μαλέβιτς στην καλλιτεχνική ανάπτυξη του Κλιουν υπήρξε από τότε μεγάλη. Εγκατέλειψε τον νατουραλισμό μπήκε στους κύκλους της ρωσικής πρωτοπορίας, στα μονοπάτια του κυβισμού και φουτουρισμού. Το 1907 μπήκε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Πετρούπολης όπου σπούδασε ως το 1914. Κατά το χρονικό διάστημα 1910-1914 ο Κλιουν συμμετείχε στον καλλιτεχνικό κύκλο Ένωση Νεολαίας με τους Ντ. και Β. Μπουρλιούκ, Π.Φιλόνοφ, Β.Τάτλιν, Γ.Αννένκοφ και Κ.Μαλέβιτς. Αναζητώντας τον καλλιτεχνικό του δρόμο δημιούργησε και ιμπρεσιονιστικά έργα, επηρεασμένος από το έργο του Γκογκέν. Το 1915 στην έκθεση «0.10» στην Πετρούπολη ο Κλιουν εξέθεσε για πρώτη φορά τα κυβιστικά έργα του. Στην ίδια έκθεση συμμετείχαν μερικές από τις κορυφαίες μορφές της ρωσικής πρωτοπορίας όπως ο Μαλέβιτς, ο Τάτλιν και η Πόποβα. Σε αυτή την έκθεση πρωτοεμφανίστηκε το κίνημα του σουπρεματισμού (suprematism) το οποίο ο Κλιουν στη συνέχεια ακολούθησε μέχρι και το 1924, συμμετέχοντας σε πλήθος σχετικών εκθέσεων. Θεμελιωτής του κινήματος ήταν ο Μαλέβιτς. Την σουπρεματική περίοδο διαδέχτηκε στα μέσα της δεκαετία του ’20 η περίοδος του ενθουσιασμού του για τον Πουρισμό (purism). Μετά τη Ρωσική Επανάσταση ο Κλιουν ήταν επικεφαλής του Κεντρικού Γραφείου Εκθέσεων του Λαϊκού Κομισαριάτου Εκπαίδευσης, ταυτόχρονα δίδασκε στη Μόσχα μέχρι και το 1921. Στη συνέχεια βρέθηκε σε δυσμένεια ως αποτέλεσμα του κλίματος πολιτικών διώξεων της εποχής. Πέθανε το 1943 στη Μόσχα.

Πηγές:
http://www.russianavantgard.com
http://www.artfira.com
http://www.virtualmuseum.ca

Το έργο που βρίσκεται σε παράθεση στο μπλογκ είναι το «Αφηρημένη σύνθεση φωτός», έργο του 1921, που βρίσκεται στην γκαλερί Τρετιάκοφ στη Μόσχα.

6 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

ΚΑΤΑΤΟΠΙΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ.ΕΓΩ ΔΕΝ ΤΟΝ ΗΞΕΡΑ.ΥΠΟΘΕΤΩ ΕΝΤΑΣΣΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΡΩΣΣΙΚΗ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ.

ένας στρατολάτης είπε...

Ναι. Υπάρχει το θαυμάσιο site που αναφέρω στο κείμενο: http://www.russianavantgard.com, (σημειωτέον ότι "εδρεύει" στο Ισραήλ) το οποίο έχει πλουσιότατο υλικό περί ρωσικής πρωτοπορίας.
Το προτείνω για σερφάρισμα.

Ανώνυμος είπε...

Αξίζει να ανασυρονται απο τη λήθη εργα τέχνης και ανθρωποι, ιδιαίτερα στους χαλεπούς καιρόυς μας,οχι μονο εικαστικά αν και προσφερονται ιδιαίτερα για οπτική τέρψη.
Δωσε κι άλλα

Ανώνυμος είπε...

ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΜΙΚΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑΤΙ ΣΤΟ ΩΡΑΙΟ ΑΥΤΟ ΑΡΘΡΟ ΤΑ ΒΑΣΑΝΑ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΛΕΓΟΝΤΑΙ ΑΠΛΑ "ΔΥΣΜΕΝΕΙΑ"?
ΠΟΙΟΙ,ΓΙΑΤΙ,ΠΩΣ ΤΟΝ ΚΑΤΑΔΙΩΞΑΝ? ΠΩΣ ΕΖΗΣΕ ΚΑΙ ΑΝ ΥΠΕΦΕΡΕ?
ΘΕΩΡΩ ΟΤΙ ΕΧΕΙΣ ΕΥΑΙΣΘΗΤΗ ΜΑΤΙΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ Η ΣΙΩΠΗ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΥΝΕΝΟΧΗ Η ΠΡΟΣΒΟΛΗ

ένας στρατολάτης είπε...

1. Πρώτε ανώνυμε, χρόνου επιτρέποντος θα δώσω.
2. Δεύτερε ανώνυμε, τι ακριβώς να γράψω; Τόσα βρήκα -ψάχνοντας πολλά site- τόσα έγραψα. Βρήκα κι ένα site που ανέφερε ότι πέθανε πάμπτωχος (το 1943 στη Σοβιετική Ένωση δε νομίζω να πέθαινε κανείς πλούσιος), στο ίδιο όμως site γραφόταν τέτοιες χοντροκομμένες γελοιότητες για τη Σ.Ε. που απορώ πως δεν έγραφαν ότι ήταν αλυσσοδεμένος σε ανήλιαγο μπουντρούμι από το 1923 ως το 1943 και του έτρωγε το συκώτι ο Στάλιν. Είναι προφανές -κατ' εμέ- ότι η δυσμένεια αφορά στην απομάκρυνση από τα καθήκοντα που του ανατέθηκαν αρχικά και στην αντιμετώπισή του από τις κρατικές επιτροπές καλλιτεχνών που δεν είχαν πάντα καλλιτεχνικά κριτήρια. Πολλοί καλλιτέχνες διώχθηκαν αδίκως εκείνα τα ταραγμένα χρόνια και κάποιοι είχαν χειρότερη μοίρα. Ο Κλιουν τουλάχιστον έζησε ως το 1943, κι αφού πέθανε στη Μόσχα υποθέτω ότι δεν "υπηρέτησε" στη Σιβηρία. Υπόσχομαι πάντως ότι αν μάθω κάτι περισσότερο θα κάνω update.

Ανώνυμος είπε...

Πως απο τη Ρωσσική πρωτοπορία φτασαμε στο σοσιαλιστικο ρεαλισμό?